آمد

 اسکیس طراحی شهری       

همه چیز در مورد کنکور عملی طراحی شهری

زمان: دهه سوم تیر ماه- (سال 97 : صبح شنبه مورخه  23/4/97

مکان:منحصرا در شهر تهران- (سال97: دانشگاه امیرکبیر -دانشکده های سمت چپ آقایون، دانشکده های سمت راست خانوم ها )

مدت آزمون:3 ساعت

زمان بسته شدن درب حوزه امتحانی:7 صبح

زمان شروع فرآیند آزمون :7:30

زمان باز کردن دفترچه سوالات: 8:00

از ساعت 8:00 الی 9:30 : اجازه راه رفتن ندارید (جهت هر کاری مثل دستشویی و... اجازه ندارید.)

پایان آزمون:11:00

وسایل مجاز: کدرشته 1351 (طراحی شهری) لازم است مداد ،روان نویس مشکی، خط کش(معمولی و اشل)، گونیا، پاک کن، مداد تراش و یک تخته شاسی که کاغذ A3 و به راحتی روی آن قرار گیرد را به همراه داشته باشند و از آوردن سایر ابزار ترسیمی دیگر خودداری نمایند.

میز و صندلی: صندلی های معمولی هست و خبری از میز ترسیم نیست البته میتوانید روی زمین هم بشینید.

به هر یک از داوطلبان کدرشته امتحانی 1351 (طراحی شهری) برای انجام پروژه عملی یک دفترچه آزمون شامل چند برگ به ابعاد A3به صورت دفترچه به ضمیمه برگ سوال در جلسه آزمون داده خواهد شد که لازم است داوطلبان پاسخ سوالات را در همان دفترچه بنویسند.

در مورد شیت های A3نیز با اختصاص 30 دقیقه به هر شیت می توانیم به زمان بندی مناسب دست پیداکنیم.ضروری است در پایان نیز بسته به ویژگی های شخصی خود تایمی را به مرور،اصلاح،ریزه کاری هایی مثل دورگیری یا افزودن رنگ و سایه و احیاناپرکردن جاهای خالی و عقب افتاده اختصاص دهید.از عناصر یک شیت طراحی شهری می توان به نوشته،نقشه،کروکی و...اشارهکرد.نوشته ها یا Textها در سه سایز بزرگ (برای تایتل ها)،متوسط (برایتیترها) و کوچک (برای توضیحات) دسته بندی می شوند.

فرآیند طراحی شهری

عبارت است از روش و روندی که ما را به جواب می رساند.به طور کلی فرآیند طراحی شهری شامل مراحلِ شناخت، تحلیل،هدفگذاری و طراحیمی باشد. اگرچه این مراحل به تناسب موقعیت طراحی و نوع سوال، تغییرکرده،از شیت اصلی حذف شده و دگرگون می شود ولی پایبندی ذهنی و رعایت چنین 4 چوبی در اکثر پروژه ها توصیه شده و نتایج هر بخش در قالب نوشتار و گرافیک مناسب تدوین و ارائه می شود. لذا آشنایی داوطلبان با تکنیک ها و فنون مختلف بیان تصویری از یک طرف و از طرف دیگر چگونگی استفاده از این تکنیک ها درفرآیند طراحی شهری ضروری به نظر می رسد. 

در قسمت شناخت به بررسی داده ها و داشته های مسئله و اطلاعات موجود می پردازیم.همان طور که می دانیم مولفه های یک فضای شهری شامل فرم،عملکرد و معنا(یا به بیانی فرم-فضا-فعالیت) می شود.با در نظر گرفتن تقسیم بندی مذکور جهت دستیابی به یک مکان پایدار لازم است مولفه های زیبایی شناختی،عملکردی،معنایی و زیست محیطی طرح موجود مورد بررسی قرارگیرند.در مرحله شناخت با بررسی اطلاعات موجود توسط ترسیم کروکی و توضیحات کوتاه مرتبط به یک جمع بندی کلی از داشته های مسئله خواهیم رسید.سپس درمرحله ی تحلیل با بررسی نقاط قوت و ضعف و به تبع آن فرصت ها و تهدیدهایموجود در منطقه اهداف طرح را مشخص کرده و در انتها طرح نهایی را ارائه میدهیم.

مولفه های زیبایی شناختی مربوط به شکل و کالبد محیط یا منطقه ی طرح موردنظر است و شامل :

-خط آسمان(شکسته،مقعر،...)

-رنگ و نوع مصالح موجود

-بافت(در نما:از لحاظ مخروبه یا فرسوده بودن بافت-در پلان:ارگانیک یا غیرارگانیک بودن،ریزدانه یا درشت دانه بودن)

-تناسبات و محصوریت(جداره و نما)

-ارتفاع

-کفسازی

-سیمای شهر و منطقه(با ترسیم مقطع عرضی و تحلیل آن)

-توده و فضا(جهت نمایش توده توصیه می شود از به کارگیری رنگ مشکی یک دست خودداری کنید،برای این منظور می توانید از تکنیک رنگ ،هاشور و یا تلفیقی از این دو استفاده کنید.

مولفه های عملکردی در رابطه با فعالیت هایی است که در فضای شهری  انجام می گیرد و بر دو قسم کاربری های موجود و دسترسی های سایت می باشد.این مولفه پای اصلی اکثر طرح هاست و بررسی آن در شیت از ضروریات محسوب می شود. ترسیم دیاگرام و نقشه ی کاربری های موجود به همراهکروکی،پرسپکتیوهای کوچک یا مقاطع عرضی در قسمت اول انجام گرفته و در زمینه ی دسترسی نیز با در نظر گرفتن سلسله مراتب راه(آزادراه-بزرگراه-شریانی درجه 1-شریانی درجه 2-جمع و پخش کننده-فرعی بن باز-فرعی بن بست)و نیزپیاده راه،مسیر دوچرخه،حمل و نقل عمومی و پارکینگ به بیان داده های مسئله می پردازیم.

مولفه های زیست محیطی معرف میزان پایداری یک مکان و شامل مواردیچون اقلیم منطقه(باد-تابش-رطوبت)،پوشش گیاهی و توپوگرافی،آلودگی(هوا-صوتی-بصری) و دید و منظر(انسداد دید-دید و منظرمطلوب)می شود.به جز آلودگی باقی موارد در یک پلان یا پروفیل عرضی ترسیم میشود.

همان طور که می دانیم هدف طراحی شهری تبدیل فضا به مکان است و این مهم تنها زمانی صورت واقعیت به خود می گیرد که فضا با حضور مردم معنا پیداکند.در این میان مولفه های معنایی بیان کننده ی عوامل موثر بر معنی بخشی به یک فضای شهری چون خاطره انگیزی،خاطره ی جمعی،هویت مکان،حس تعلق،غنای حسی و همه شمول بودن هستند.مرور کتاب محیط های پاسخده به عنوان مثال ایده های خوبی را در این زمینه به شما خواهد داد.

حواس پنجگانه درمکان هایی چون رستوران،عطاری و بازار ادویه (تحریک حس بویایی)،طبیعت پیرامون،گنبد،مناره و رنگ های دلنشین فضای شهری(حس بینایی)، صدای طبیعت یا سروصدای ناشی از حضور دستفروش ها در یک مکان(حس شنوایی) و نهایتا کفسازی یا جنس مصالح متفاوت و یا حضور آب ( حس لامسه) در ایجاد حس مکان به ما یاری می رسانند،و در این میان هرچه تعداد حواس درگیر شده بیشترباشد نتیجتا بر غنای حسی مکان نیز افزوده شده و میزان خاطره انگیزی محیط در ذهن شخص نیز افزایش خواهد یافت.

علاوه بر این فضاهای شهری گوناگون دارای هویت های متفاوت و یا گاهی ترکیبی از چند هویت مختلفند،برای مثال مکان هایی چون امام زاده ها،مساجد و برخی ازشهرها دارای هویت مذهبی هستند،در حالیکه بعضی دیگر چون میدان نقش جهان،گنجعلی خان و یا سبزه میدان دارای هویت تاریخی هستند.از نمونه های دیگردر این زمینه می توان به هویت حکومتی میدان بهارستان،هویت نظامی میدانتوپخانه،هویت تفریحی مکان هایی چون دربند یا میدان تجریش،هویت تجاری بازارتهران و میدان تجریش و هویت فرهنگی مکانی چون خیابان انقلاب اشاره کرد.

مقصود از همه شمول بودن یک مکان نیز قابیلت آن در زمینه ی میزان پوشش دهی نیازهای انواع گروههای سنی،جنسیت های مختلف و افراد با توانایی های جسمی متفاوت(برای مثال تعبیه ی رمپ برای معلولین) است.بادر نظر گرفتن متوسط توانایی حرکت انسان(500متر) توجه به مسیرهای پیاده،شعاع محله وفواصل ایستگاه های حمل و نقل(نهایتا 1 کیلومتر) ضروری به نظر می رسد.

تحلیل
به معنای سنجش،آنالیز و ارزیابی داده ها و داشته هایی است که در قسمت شناخت مورد بررسی قرار گرفت.در مورد شیت های 70*50 این قسمت به عنوان نتیجه گیری و حسن ختام شیت اول و به عبارتی رابط شیت اول و دوم عمل می کند.(البته ادغام مراحل شناخت و تحلیل نیز امکان پذیر و آسان تر است،ولی درصورت بررسی مجزای این دو قسمت خوانایی شیت ما افزایش خواهد یافت. (روش های مختلفی در زمینه ی تحلیل داده ها در طراحی شهری موجود است که از آن جمله می توان به روش سوات SWOT،مکان سنجی
Place Check روشی که در آن برخلاف سایرین از متخصصین،مسئولان و مردم استفاده می شود و مولفه محور است.در کتاب اسناد هدایت طراحی شهری-رابرت کوان،گلکار-می توانید به طور کامل با این روش آشنا شوید. و چیدمان فضا Space Syntax که عبارت است از بازگویی نحوه ی چیدن فضا،روشی متخصص محور بوده واکثرا برای شهر استفاده می شود، اشاره کرد.
در این میان انتخاب بهینه در آزمون اسکیس استفاده از روش سوات است.این روش بر چهار محور اصلی بررسی نقاط قوت Strength،نقاط ضعف Weakness،فرصت ها Opportunity وتهدیدها
Threat موجود استوار است.(البته همان طور که می دانید این روش مختص بهبهشتی هاست،دانشگاه تهران تحلیل را بر پایه ی مسائل،امکانات و نیازها میسنجد که با کمی دقت متوجه جامعیت و وضوح بیشتر روش سوات خواهیم شد چراکه به بیانی مسائل همان نقاط ضعف و تهدیدهای موجود،امکانات همان نقاط قوت وفرصت ها بوده و نیازها نیز بیانگر هدفگذاری نهایی است.(
شاید بعضی از دوستان در تشخیص و تفکیک این موارد از هم کمی به مشکل بربخورند.در یک کلام می توان گفت نقاط ضعف و قدرت مسائلی هستند که به صورتبالفعل در محیط طراحی وجود دارند،و در مقابل فرصت ها و تهدیدها،امکانات ویا خطراتی هستند که پتانسیل آنها در محیط وجود دارد و درصورت برنامه ریزی مناسب و یا بالعکس عدم برنامه ریزی به فعلیت درآمده و موجب ارتقاء و یا پایین آمدن مولفه های طراحی شهری می شوند.

برای روشن شدن مطلب به عنوان مثال میدان تجریش را بررسی خواهیم کرد:
- نقاط قوت: هویت مذهبی-جزء میدان های اصلی تهران
- نقاط ضعف: نامناسب بودن مکان پایانه-اغتشاش حرکتی(سواره و پیاده)-عدم امنیت عابر پیاده
- فرصت ها: لبه های رودخانه فرصت مناسبی برای ایجاد سرزندگی-محوطه ی جلوی امامزاده جهت ایجاد یک فضای شهری-بافت فرسوده ی موجود فرصتی برایبازسازی
- تهدیدها: بافت فرسوده ی میدان-قفل شدن میدان از لحاظ ترافیکی-خطر سیلاب رودخانه

به این ترتیب به راحتی می توانیم نکات مثبت و منفی را از هم تفکیک نموده و بررسی کنیم.نکته ی قابل ذکر دیگر اینکه یک موضوع در عین حال که می تواندنقطه ی قوت تلقی شود،می تواند تهدیدی نیز برای منطقه به حساب آید.برای مثال در طراحی جداره ی یک رودخانه،در نظر گرفتن آن به عنوان فضای جاذب جمعیت و هوای تمیز(مولفه ی زیست محیطی) به عنوان نقطه ی قوت به حساب آمده و از طرف دیگر تبدیل محیط اطراف به زباله دانی نقطه ی ضعف محسوب می شود.همچنین ایجاد یک محیط سرزنده به عنوان یک فرصت تلقی شده و در مقابل خطرسیلاب به عنوان یک تهدید قرار می گیرد.

به طور خلاصه در شیت اصلی(اگر نوع سوال استفاده از روند طراحی را میطلبید.)بخشی را به بیان نقاط قوت و ضعف(فرصت ها و تهدیدهای موجود را نیزدر قالب قوت و ضعف بررسی می کنیم نه جدای از آن)به همراه کروکی اختصاص میدهیم.در این قسمت هم با همان 4 مولفه ی اصلی سروکار خواهیم داشت:
در قسمت زیبایی شناختی میزان یکنواختی،تعادل یا اغتشاش را بررسی خواهیم کرد.
در مولفه های عملکردی سازگاری و ناسازگاری کاربری های موجود،مقیاس کاربری ها،تنوع و اختلاط آنها را مدنظر قرار می دهیم.در قسمت دسترسی ها نیز رعایت سلسه مراتب دسترسی در طرح،دسترسی متناسب با کاربری های داخل(ظرفیت)،لزوم وجود پیاده راه،مسیر دوچرخه،پارکینگ و حمل و نقل عمومی را متذکر خواهیم شد.
هم چنین میزان آلودگی محیط،چگونگی شکل گیری مسیرها(توپوگرافی)،دید و منظر مطلوب یا نامطلوب و وجود آسایش اقلیمی در بخش مولفه های زیست محیطی مرور خواهد شد.
در قسمت مولفه های معنایی نیز به میزان انعطاف پذیری،چند عملکرده بودن،همه شمول بودن(در نظر گرفتن رمپ معلولین) و...توجه می کنیم. 

تحلیل نما
شامل:  ارکان نما (وزن های افقی و عمودی نما (و اجزای نما )بازشوها)می شود.مواردی که در این قسمت بررسی می شوند عبارتند از تناسبات نما،تقارن،تعادل(هم وزنی و برابری وزن های افقی و عمودی) و استحکام بصری(از لحاظ تعداد بازشوها و نوع مصالح).

دانلود فایل کامل:همه چیز در مورد کنکور عملی طراحی شهری